Net als voor de introductie van de ProTour geldt de Ronde van Lombardije als afsluiter van het wielerseizoen. In de Koers van de dode bladeren (ook vaak de Koers van de vallende bladeren genoemd) krijgt de kersverse wereldkampioen nog de kans zijn regenboogtrui datzelfde seizoen te tonen aan het publiek. Ten tijden van de Wereldbeker was de Giro di Lombardia vaak ook de beslissende wedstrijd voor de eindstand in dat klassement.


Al vanaf de oorsprong kan de Ronde van Lombardije bogen op veel aanzien, zowel van het buitenland als in Italië zelf. Door het hoge aanzien is het deelnemersveld altijd sterk bezet. Vaak eindigt de koers in een slagveld waar de sterkste aan het eind van het seizoen als winnaar over de streep gaat.

In 1905 wordt het idee van Giovanni Gerbi verwezenlijkt. Gerbi, een zeer goed coureur, zet in 1905 de Giro di Lombardia op de kalender en wint uiteindelijk ook zelf de koers. Onder erbarmelijke omstandigheden passeert hij op 12 november als eerste de streep in Milaan met een imposante voorsprong van ruim veertig minuten op de nummer twee, Giovanni Rossignoli.

Op het eind van het seizoen wordt het peloton nog behoorlijk wat klimwerk bezorgd. Waar het parcours van andere klassiekers maar weinig veranderingen ondervindt wordt het profiel van deze race nogal eens verandert. De laatste jaren gelden Como en met name Bergamo als de vaste aankomstplaatsen. Algemeen genomen geldt het Comomeer als vast decor van de ronde. Niet alleen de naam van de aankomstplaats is aan verandering onderhevig, ook de startplaatsen en bergen wisselen vaak.

De fameuze Madonna del Ghisallo is eigenlijk de enige beklimming die bijna ieder jaar wordt opgenomen in het parcours. De berg is een monument in Italië, met name Fausto Coppi wordt geassocieerd met dit monster. De beklimming kent een gemiddelde van 6.2%. Enigszins vertekend door het vrij vlakke middenstuk waardoor het gemiddelde gedrukt wordt. Maar wisselende bergen of niet, de beklimmingen zorgen ieder jaar wel voor een prachtige wedstrijd. Op het eind van het seizoen snakt iedere renner naar de winterstop, slechts de besten kunnen hier nog eenmalig laten zien waar ze goed in zijn.

De Ronde van Lombardije behoorde voorheen tot de wereldbeker en gold jarenlang als sluitstuk van het klassement. In de voorloper van de wereldbeker, de Super Prestige, zorgde de race voor het nodige vuurwerk. In 1978 wint de Italiaan Francesco Moser de wedstrijd nadat hij met veel steun van samenwerkende Italiaanse ploegen Bernard Hinault achter zich weet te houden. Hinault neemt het jaar daarop sportieve wraak door in noodweer al vroeg in de aanval te gaan. Hij troeft zijn vluchtgenoot Silvano Contini af in de sprint, wint de koers en ook de Super Prestige eist hij uiteindelijk op. Moser eindigt op een anonieme veertiende plaats dat jaar.

Vooral de Italianen zijn dol op de koers. De vroegere Campionissimo moesten en zouden de wedstrijd op hun naam schrijven. Die ambitie is goed terug te zien op de erelijst. Binda, Belloni, Bartali, Girardengo wonnen de koers allen meer dan drie keer. Fausto Coppi spant de kroon met vijf overwinningen.

In 2005 bestond de koers 100 jaar en heeft haar jubileum gevierd. Met uitzondering van 1943 en 1944 is de wedstrijd jaarlijks van start gegaan en is dus in 2007 toe zijn aan de honderdste editie. Inmiddels is de race eerst ProTour en nu tot Historische wedstrijd benoemd door de UCI.